Gayrimenkul sektöründe kiracılar ve ev sahipleri arasındaki ilişkiler, hukuki ve mali açıdan belirli kurallara tabidir. Kiracı haklarını bilmek, ev sahibi yükümlülüklerini anlamak her iki taraf için de adil bir kira süreci sağlar. Peki, kiracı hakları nelerdir? Ev sahiplerinin sorumlulukları neler? İşte 2025 yılı güncellenmiş rehberimiz:
1. Kiracı Hakları Nelerdir?
📌 Kiracılar, kanunlar çerçevesinde belirli haklara sahiptir ve ev sahipleri bu hakları ihlal edemez. İşte en önemli kiracı hakları:
✅ Tahliye Güvencesi: Ev sahibi, yasal dayanak olmadan kiracıyı tahliye edemez. Kiracının tahliye edilmesi için mahkeme kararı gerekir.
✅ Kira Artış Oranları: Kiralar TÜFE oranına göre belirlenir ve her yıl sözleşmede belirtilen şartlara göre artırılabilir.
✅ Depozito Koruması: Kiracıdan alınan depozito en fazla 3 aylık kira bedeli kadar olabilir ve sözleşme sonunda iade edilmelidir.
✅ Onarım ve Bakım Hakkı: Kiracı, evde büyük tadilat gerektiren sorunlar oluşursa, ev sahibinden onarım talep edebilir.
✅ Mahremiyet ve Özel Alan Hakkı: Ev sahibi, kiracının izni olmadan eve giremez. Kiracının özel yaşamı korunmalıdır.
✅ Kira Sözleşmesinin Devamlılığı: Kiracı, sözleşme süresince yasal hakları çerçevesinde konutta oturmaya devam edebilir.
📌 Örnek: Bir ev sahibi, kiracıyı çıkarmak istiyorsa, en az 3 ay önceden yazılı ihtar göndermeli ve geçerli bir gerekçe sunmalıdır.
2. Ev Sahiplerinin Yükümlülükleri Nelerdir?
📌 Ev sahipleri, kiracının yaşam kalitesini koruyacak ve yasal düzenlemelere uyacak şekilde hareket etmek zorundadır. İşte başlıca yükümlülükler:
✅ Evin Yaşanabilir Durumda Olması: Ev sahibi, kiralanan mülkü yaşanabilir bir şekilde teslim etmek zorundadır.
✅ Onarım ve Bakım Masrafları: Büyük bakım ve onarım masrafları ev sahibine aittir. Su tesisatı, elektrik, çatı gibi temel yapısal onarımlar ev sahibinin sorumluluğundadır.
✅ Kira Sözleşmesine Uygunluk: Ev sahibi, kira sözleşmesine uygun hareket etmeli, sözleşmede belirtilen koşullara aykırı taleplerde bulunmamalıdır.
✅ Fatura ve Vergi Yükümlülükleri: Tapu vergileri ve emlak vergisi gibi yasal ödemeler ev sahibine aittir.
✅ Kira Bedelini Keyfi Olarak Artıramaz: Kira artış oranı yasal sınırlar içinde belirlenmeli ve resmi mercilere uygun şekilde uygulanmalıdır.
📌 Örnek: Evde ciddi bir su kaçağı varsa, ev sahibi en kısa sürede onarım yaptırmakla yükümlüdür. Aksi takdirde kiracı, masrafı ödeyip kira bedelinden düşebilir.
3. Kiracı ve Ev Sahibi Arasındaki Yaygın Sorunlar ve Çözümleri
📌 Kiracı ve ev sahibi arasındaki anlaşmazlıklar sıkça karşılaşılan durumlardır. İşte en yaygın sorunlar ve çözüm yolları:
✔ Kira Artış Oranı Anlaşmazlıkları: Kira artışlarının yasal sınırları aşıp aşmadığını kontrol edin ve resmi mercilerden destek alın.
✔ Depozito İadesi Sorunları: Sözleşme bitiminde hasar yoksa, ev sahibi depozitoyu en geç 1 ay içinde iade etmek zorundadır. Noterden ihtar çekilebilir. Süresi içinde cevap alınmazsa,"sebepsiz zenginleşme" davası ile mahkeme yoluna başvurulabilir.
✔ Bakım ve Onarım Giderleri: Ev sahibinin yaptırmadığı büyük onarımlar için, kiracı yasal yollara başvurabilir veya masrafı kiradan düşebilir.
✔ Haksız Tahliye: Kiracı, haksız yere tahliye edilmek isteniyorsa mahkemeye başvurabilir.
📌 Örnek: Ev sahibi, kiracıyı haksız yere tahliye etmek isterse, kiracı haklarını savunmak için kira sözleşmesini mahkemeye sunabilir.
4. Kiracı ve Ev Sahibi İçin Hukuki Süreçler
📌 Anlaşmazlık durumlarında izlenmesi gereken hukuki yollar şunlardır:
✅ Arabuluculuk Süreci: 2023 yılı itibarıyla, kiracı-ev sahibi davalarında arabuluculuk süreci zorunlu hale gelmiştir.
✅ İcra Takibi ve Tahliye Davaları: Kiracı kira ödemezse, ev sahibi icra takibi başlatabilir.
✅ Kira Tespit Davası: Kiraya yapılan zam oranı yasal sınırları aşarsa, kiracı kira tespit davası açabilir.
📌 Örnek: Kira sözleşmesinde TÜFE oranına göre zam yapılacağı belirtilmişse, ev sahibi bu oranın üzerinde bir artış yapamaz.
5. Kiracı ve Ev Sahibi İçin En İyi Uygulamalar
✔ Kira sözleşmesini detaylıca hazırlayın, noter onaylı ya da E-devlet üzerinden yapın.
✔ Tüm kira ödemelerini banka üzerinden gerçekleştirin.
✔ Anlaşmazlık durumunda yazılı belgeleri saklayarak hukuki destek alın.
✔ Bakım ve onarımlar konusunda sözleşmeye özel maddeler ekleyin.
✔ Ev sahibinin izni olmadan kiralanan mülkü üçüncü kişilere devretmeyin, üçüncü kişilere kiralanan taşınmazı ikamet adresi olarak kullandırmayın. Alt kiracı almayın.
📌 Örnek: Kiracılar, ev sahibiyle yapacakları tüm yazışmaları resmi bir şekilde belgelemeli ve gerektiğinde noter tasdikli sözleşme yapmalıdır.
Sonuç: Kiracı ve Ev Sahibi Haklarını Koruma Altına Almak
✅ Kiracı olarak sözleşme şartlarını dikkatlice okuyun ve haklarınızı bilin.
✅ Ev sahibi olarak, hukuki süreçlere uygun hareket edin ve yükümlülüklerinizi yerine getirin.
✅ Anlaşmazlık durumlarında yasal yolları takip ederek haklarınızı koruyun.
✅ Kira sözleşmenizi detaylı ve şeffaf bir şekilde hazırlayın.
📌 Gayrimenkul kiralama süreçleri hakkında en güncel bilgiler için Tuna Project Blog’u takip edin! 🚀
Kommentare